Ардчилсан нам 2000 оны 12-р сарын 6-ны өдөр 6 улс төрийн хүчин нэгдэж байгуулсан олон Монголчуудын ардчилал, эрх чөлөөний үнэт зүйл билээ. Харин өдгөө ардчилсан намыг сонгуульд ялалт байгуулж чадаагүй, хэт цөөнхи байгаа дээр нь гэсэн шиг элдэв аргаар муучлан мохоосоор байна. Хоёр жилийн турш маргаантай мэт харагдуул, хоёр хуваагдсан юм шиг харагдуулах байнгын улс төрийн жүжиг их Улс төрийн тогоонд азаар үлдсэн богино зайны хоёр гурван Улс төрчдийн атгаг санаагаар аргамжагдсан бүтэлгүйтэлтэй байдал үргэлжилж байна.

Намын тухай ойлголтыг хэтэрхий явцуу байдлаар нийгэмд хүчтэй түгээж, үндэсний эв нэгдэл, аюулгүй байдал харш нөхцөл байдлыг албаар өдөөн турхирч газар авхуулахыг гадна дотны зарим бүлэглэл санаархах нь улам бүр ил тод болсоор. Тэдэнд Монголчуудын эв нэгдэлд дөрөөлсөн үндэсний бие даасан хүчирхэг Монгол Улс бус, түүхий эдийн хамааралтай сулбагар эдийн засагтай, нийгэм тогтворгүй, ард түмний оюун санаа цумралдаантай байх нь ашигтай.

Сөрөг хүчний эрүүл байр суурь, иргэний нийгэм ардчилсан эрх чөлөөний үндсэн суурь эрх баригчдын оролцоотойгоор улам бүр доройтсоор нэг нам дангаараа түрсэн төрийн хатуу хахир, хүйтэн хөндий дээрэнгүй ноёрхол улам бүр бий болсоор байна.

Улс төрийн намын бодлого нь нийтийн эрх ашгийг эрхэмлэх, бодлого хөтөлбөр болохоос сөрөг хүчнээ илт арчих байнгын оролдлого болж энэ нь лавшрах тусам Монголы улсын дэлхийн тавцан дахь нэр хүндэд шууд муугаар нөлөөлөх эрсдэлтэй.

Хүний эрх, эрх чөлөө, шударга ёс, эв нэгдэлд суурилсан ардчиллын төлөөх олон намууд нэгдсэн 12-р сарын 6-ны өдөр ардчиллынханы баярын өдөр төдийгүй монголчуудын уламжлалт сэтгэлгээ сэргэсэн түүхэн чухал ач холбогдолтой. Гэвч үзэл бодлоо илэрхийлсэн олон залуус аль хэдийн бүдүүлэг харгис ёс хэмээн дэлхийд хэрэглэгдэхээ бараг больсон иргэдийг шүүхийн шийдвэргүй, буруутгах хууль зүйн үндэслэлгүй барьж хорьдог дарангуй харктертай нам Ардчиллын баярын өдрийг булааж бага хурал хийх гэж байгаа нь алсуураа эзэгнэн булаах, дорд үзсэн үйлдэл болж байгааг хэлэх нь зүйтэй.

Хариуцлага гэдэг үгийг ор тас мартсан, ёс суртахууны үнэр ч ханхлуулах чадваргүй, монгол сэтгэлгээгүй, бодлого үйл ажиллагаа нь ард түмний дунд аль хэдийн үнэлэгдэхээ больсон эрх баригч намын энэ мэт муйхар, мулгуу дөргүй бух шиг байдал өөрчлөгдөж, зарим талаараа ухаарч сэхээрсэн үйлдэл өчүүхэн ч гаргалгүй улам эрх мэдэлд улайрч нам дотроо хэмхэлдсээр, Улс төрийн өрсөлдөгч сөрөг хүчнээ өөд уруугүй дэвсэлсэээр аваас улсын тусгаар тогтнол, үндэсний аюулгүй байдалд тодорхойгүй аюул эрсдэл салбар салбарт борооны дараах мөөг шиг олширсон төдийгүй ядууралд живсэн Монголыг аль нэг том гүрэн хараандаа авчих магадлал өндөр.